آنچه پدر و مادرها بايد بدانند

آنچه پدر و مادرها بايد بدانند
والدين عزيز بسياري از ما در مسير تربيت فرزندمان دچار اشتباه م يشويم و ممکن است به کودکانمان صدمات جسمي و رواني غير قابل جبراني بزنيم. پس اگر روش تربيتي شما تاکنون موثر نبوده است از متخصصين کمک بخواهيد.
پدرها و مادرها :اگر فرزند شما رفتارهاي نامطلوبي دارد که قادر به کنترل آن نيستيد، اگر روابط خانوادگي شما به گونه اي است که رنجتان مي دهد و اگر از والد بودنتان احساس رضايت نداريد و لذت نمي بريد، چند لحظه توقف کنيد. روي افکاري که در ذهنتان ميگذرد، تمر کز کنيد.
معمولا به خودتان چه ميگوييد؟
٭٭من پدريا مادر شايست هاي نيستم، چون نتوانستم فرزندم را خوب تربيت کنم.
٭٭فرزندم عمداً طوري رفتار م يکند که من جلوي دوستان و فاميل شرمنده شوم.
٭٭کودک من آينده خوبي نخواهد داشت چون نمي تواند رفتار مناسبي داشته باشد.
٭٭ب يخيال! شايد بزرگ بشه بهتر بشه.
٭٭بچه من درست شدني نيست. و…
اکنون سعي کنيد گفتگوي زير را جايگزين افکار خود سازيد:
٭٭براي تربيت فرزندم تلاش هاي زیادي کردم و در موارد بسیاري موفق بودم. مي توانم باز هم تلاش کنم و موفقيتهاي بيش تري کسب کنم و راههاي بهتري براي تربيت فرزندم بيابم. من پدر و مادر شايسته اي هستم.
٭٭بس ياري از کودکان مشکلات رفتاري دارند، به ويژه در سنين پايي نتر نمي توانند کنترل مناسبي بر رفتارشان داشته باشند. اما به هر حال عمدي در کار نيست. بايد به کودکم آموزش بدهم که چگونه رفتار کند. رفتار مطلوب را با او تمرين کنم و هر بارکه رفتار مطلوب را انجام داد، او را تشويق کنم.
٭٭علت مشکل رفتاري کودک من هرچه باشد، من ميتوانم نقش موثري در تغيير رفتار او داشته باشم. اگر به موقع عمل کنم، مشکلات رفتاري کودکم آسانتر برطرف مي شود و در آينده تداوم نخواهد داشت. من و فرزندم م يتوانيم آينده بهتري بسازيم.
فقط با بزرگ شدن کودکان، مشکلات رفتاري آنها حل نخواهد شد. اگر مي خواهم کودکم رفتار مناسبي داشته باشد و مهارتهاي لازم براي برقراری ارتباط با ديگران را یاد بگیرد، بايد از همين کودکي به او آموزش دهم. هيچ کودکي به خودي خود يک بزرگسال موفق نخواهد شد، بلکه بايد مثل يک باغبان در هر زمان از او مراقبت کنم، حمايتش کنم، دوستش بدارم و در صورت لزوم به او آموزش دهم.
٭٭هميشه راهي براي بهتر شدن هست، هميشه اميدي براي بهتر شدن رفتار کودک هست.
مي توانم با متخصصين مشورت کنم و راههايي را بيازمايم که تا کنون از آن اطلاعي نداشتم. ميتوانم در تربيت فرزندم موثر باشم و نقش مثبتي داشته باشم. هر وقت شروع کنم دير نيست، ولي هرچه زودتر شروع کنم بهتر است من فرزندم را بي هيچ قيد و شرطي و در همه حال دوست دارم. اگرچه برخي از رفتارهاي نامطلوب فرزندم گاهي مرا آزار مي دهد، ولي مي دانم که او فرزند خوبي است. فقط بايد به او ياد بدهم که چگونه رفتار کند.
مهارت توجه كردن
والدين روش صحيح توجه كردن به كودك را ياد بگيرند. اگر بتوان اين مهارت را به خوبي در مورد كودكان بكار گرفت، باعث افزايش اعتماد به نفس و احساس كفايت در آنها ميشود. اكثر ما فكر م يكنيم كه توجه لازم را به كودكانمان داريم، اما بارها
از فرزندمان شنيد هايم كه شما هيچ توجهي به من نداريد و از اين بابت از ما گله مند هستند. معمولاً شنيدن اين حرف ما را نگران و متعجب ميسازد، بنابراين روشي كه به كار برده ايم نتوانسته است علاقه و توجه ما را به كودك انتقال دهد.
مهارت توجه كردن:
منظور از توجه كردن در اينجا يعني توصيف رفتارهاي مناسب كودك و در بعضي مواقع تقليد يا تكرار آنچه كه كودك انجام میدهد.
با توجه كردن مناسب، پدر و مادر موافقت خود را با رفتار مثبتي كه كودكشان انجام داده نشان ميدهند و كودك متوجه ميشود كه والدينش رفتار او را تأييد كرده و قبول دارند.
نتايجي كه از توجه مناسب بدست مي آيد عبارت است از:
توجه مناسب و به موقع به رفتارهاي مثبت و مطلوب كودك باعث افزايش رفتارهاي مثبت او مي شود. توجه كردن، اگر به درستي انجام گيرد، باعث ايجاد يك رابطه مثبت بين والدين و كودكان ميشود.
در زمان بكارگيري مهارت توجه كردن چه اقداماتي بايد انجام شود؟
1- دقيقاً رفتاري را كه كودك در حال انجام آن ميباشد را بازگو كنيد و نشان دهيد كه حواستان به او هست و دركش مي كنيد. پس هرگاه يك موقعيت مناسب بوجود آمد در كنار كودك قرار بگيريد و با حوصله و دقت به رفتارش توجه كنيد. از آنجا كه توجه كردن به رفتار كودك بسيار شبيه به گزارش مجريان مسابقات ورزشي مي باشد كه صحنه وقايع را توضيح ميدهند، شما نيز پس از قرار گرفتن در كنار كودكتان كه در حال بازي است، دقيقاً رفتار او را نگاه كنيد و فقط رفتارهاي او را عيناً بازگو كنيد. مثلاً زمانيكه كودك در حال بازي با مكع بهايش است، كنارش بنشينيد و بگوئيد: تو داري با مكعبهاي سفيد و زرد يك خانه بزرگ درست ميكني؟ حالا
پنجره اش را گذاشتي، الان مي خواهي… يا مثلاً تو داري يك توپ قشنگ ميكشي، الان يك پسر كشيدي و…
پس دانستيم كه توجه كردن به رفتار كودك صرفاً نگاه كردن، يا گفتن اينكه حواسم به توست نمي باشد بلكه بايد با آرامش به دور از عجله و شتاب در كنار او قرار گرفت و به روش بالا رفتار او را بازگو كرد.
2- يك روش ديگر براي توجه كردن، تقليد كارهاي كودك است. مي توان در هنگام توجه كردن كنار كودك نشست و كارهاي او را عيناً تقليد كرد. مثلاً كشيدن يك نقاشي يا ساختن يك مجسمه با خمير بازي .به ياد داشته باشيد كه بايد به طور مداوم و هميشگي از اين روش استفاده كرد. بكارگيري گاه به گاه و در فواصل طولاني باعث بي اثر شدن اين روش ميگردد. توجه كردن باعث میشود كه به كودك بفهمانيم او را درك ميكنيم و به او بازخورد مثبت مي دهيم.
كارهايي كه در هنگام توجه كردن نبايد انجام گيرد:
1- دستور دادن يا دستورالعمل دادن به كودك
در حال توجه به كودك نمي گوييم اين را بنويس، يا اين را نقاشی کن و… يعني در زمان توجه كردن نبايد به او چيزي را امر كنيم.
2- پرسيدن سوال از كودك
به هيچ وجه در زمان توجه كردن به خصوص در زمان نقاشی کردن از كودك سوال پرسيده نشود و فقط رفتار او توصيف شود .مثلاً نگو یید: >چرا این درخت را رنگ می کنی؟ يا چرا آلان می خواهی نقاشی کنی؟< بلکه بگوييد: >می بینم داری نقاشی میکنی، می بینم اینجا درخت هم که هست، حالا برگهای درخت را هم که گذاشتی.<
:به وقايع عادي و طبيعي كه در طول روز براي كودك اتفاق م يافتد، توجه كنيد.
از هر لحظه كوتاه و مناسب براي توجه و تشويق كودك استفاده كنيد.
سعي كنيد هرزمان كودك رفتار مناسبي انجام داد و از نظر شما مناسب بود موافقت خود را با آن اعلام كرده و بلافاصله او را تشويق كنيد. مثلاً: آفرين لباس هايت را چه خوب مرتب م يكني، از تو متشكرم.
مطمئن باشيد در صورت رعايت و تمرين موارد فوق، كودكتان دستورهاي شما را بهتر انجام خواهد داد.
روش های پاداش دادن به كودك